Amerikalılardan Türkçe ilahiler

Amerikalılardan oluşan Bereket Müzik Grubu ile Turkuaz Korosu Teksas Üniversitesi Austin Kampüsünde Türk Sanat, Tasavvuf ve Halk müziği konseri verdi.

Middle Eastern Studies (Ortadoğu Çalışmaları) Bölümü Direktörü Dr. Sonia Seeman’ın koordinasyonunu yaptığı “Zaman ve Mekanda Yolculuk: Ortaçağa Özgü, Mistik ve Kutsal Müzik konseri” üniversitenin en geniş konser salonunda yapıldı. 30 saz ve 20 ses sanatçısından oluşan toplam 50 kişilik koro Türkçe ve Farsça eserler seslendirdi. 300’ü aşkın davetlinin ilgi ve dikkatle izlediği programda Sultan lll. Murad Han’a ait “Uyan ey gözlerim gafletten uyan” ve “Saba Mevlana Peşrevi” en çok alkış alan eserler oldu. Gecede ayrıca “Pir Divanına Uğradım, Pervane, Ey Şahın Bakışlım” gibi eserler de seslendirildi. Konser girişinde dağıtılan broşürlerde eserlerin İngilizce tercümeleri de yer aldı.

Bereket Orta Doğu Topluluğu’nun kurucusu Dr. Sonia Seemans konserin çok güzel geçtiğini belirterek “Katılanlar ve seyirciler çok memnun kaldı. Her zamanki gibi aşağı yukarı 300-400 seyirci geldi. İnternetten dinleyenler de vardı” dedi.2006’dan bu yana her yıl farklı temalarda konserler verdiklerini belirten başarılı müzisyen, “Bu dönem ‘Dini, mistik ve küresel müzik’ temamız oldu. Bu tema için biz Türk, Arap, Kürt ve Fars repertuarları hazırladık.” dedi. Seemans şöyle devam etti:

“Genelde her konserimizin böyle-bir teması var ama çok renkli örnekleri çalıyoruz, adeta bir çiçek buketi gibi. Tabii bu sefer yeni Türk korosunu da hoş bir şekilde üniversitemize göstermek istedim. Dr. Jeannette Okur sayesinde, Türkçe derslerindeki öğrenciler de katıldı ve Türkçe daha derin ve neşeli bir şekilde öğrenildi. Onur Kaya’nın çok şevkli ve canlı enerjisi ile bu koro bir hayli büyüdü. Bizim mezun öğrencilerimiz Christina Hough ve Nicholas Ragheb provalara telli ve vurmalı sazlarıyla destek verdi. Onlar da Türk müziği ve kültürü için çok hevesliler ve tezlerinin konusu da bu doğrultuda.”

Yıllardan beri Ortadoğu müzikleri ile uğraşan Dr. Sonia Seemans’in bu alana ilk ilgisi 1991’de Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles Kampüsü’ndeyken (UCLA) başladı. 1994’te Souren Baronian isimli Ermeni klarnetçiden Sol klarnet eğitimi alan Seemans’ın Türk müziğine ilk ilgisinin ise Makadonya’dayken başladı. Orada Roman, Arnavut ve Türklerle ilgili araştırma yapan Seemans daha sonra Doktora tezi araştırması için 1995-1999 arasında 4 buçuk yıl Türkiye’de kaldı. Roman müziği ve sosyal kimlik üzerinde çalıştı. Türk sanat ve halk müziklerini çalıştı, Türkiye’deki her çeşit müzikle ve birçok müzisyenle tanıştı. O tüm bu tecübelerine rağmen “Tabii daha öğrenecek çok şey var, Türk ve Orta Doğu müziği sonsuz bir alan” yorumunu yapıyor.

Bereket’teki amacının Orta Doğu’daki çok renkli, çeşit çeşit insanların kültürlerini, dinlerini, dillerini ve müzik tarzlarını göstermek olduğunun altını çizen Dr. Seeman, Topluluğun okulun her döneminde değişik “temaları” olduğunu hatırlattı. Grubun geçtiğimiz dönemlerde “Osmanlı şehir müziği”; “Ortadoğu pop müzik”; “Azınlık müzikleri”; “Arap tarab müziği”; “Mozart’tan-Zanzibara Batı orientalism ve Doğu batılasizm” başlıklarını çalışmıştı.

Grubun yarısının öğrenci olmadığını kaydeden Seemans şunları söyledi:
“Hem profesörler, hem Austin’de oturanlar da bize gelip katılıyor. Biz de bir deyim var, “Town and gown”; yani, hem kampüsteki hem şehirdeki beraber öğreniyor, çalıyor. Ama grubun diğer bir özelliği de yarısı Ortadoğulu. Bizde İsrail, Filistin, Mısır, Suriye, İran, Lübnan ve Türkiye’den öğrenciler var. Bu dönem sadece 2 Türk var. Geçen dönemlerde 3-6 Türk oluyordu. Topluluğumuzda her dönemde 20-30 kişi bulunuyor. Ama herkesin Orta Doğu müziğine hevesi var ve herkes yeni müzik öğreniyor. Mesela İranlılar Türk, Arap ve Musevi müziği öğrenir; Türkler Arap, Kuzey Afrika, Fars müzikleri öğrenir, vs. Ve herkes yanyana oturur, konuşur, müzik yapar, arkadaşlık var. Bu şekilde dünya barışı adına küçük de olsa bir örnek oluşturmaya çalışıyorum.”
Teksas Üniversitesi’nde kurulan ilk Türk korosu Turkuaz’ın Direktörü Onur Kaya, konsere hazırlık için 3 aya yakın çalıştıklarını belirterek, “Amerikalı dostlarımızın bizim Sanat ve Tasavvuf musikimize olan ilgileri bizi çok etkiliyor. Değerlerimize daha fazla sarılmamıza ve kaybolmaya yüz tutan tarihi nitelikteki müzik eserlerimizi daha iyi öğrenmemize vesile oluyor.” dedi. Organizasyona Teksas Houston Merkezli Raindrop Türkevi’nin Austin Şubesi’nin de destek verdiğini belirten Kaya, “Derneğimiz provalara katılan öğrencilere ikram desteği verdi. Gösteri ve sunumları için mekanlarını açtı ve Türk toplumuyla buluşmalarında köprü görevi gördü.” diye konuştu.

Gruba sadece sesi değil cümbüş ve sazıyla da renk katan doktora öğrencisi Christina Hough Türk müziğine ilgisinin beş yıl önce, İngilizce öğretmenliği yaptığı İstanbul'da başladığını anlattı. Anadolu müziğini çok sevdiğini ve bir bağlama aldığını belirten Hough, “Müziği ve eser okumayı çok seviyorum, ve en çok sevdiğim tarz türkü söyleme.” dedi. Hough şöyle devam etti:
“Kültür çok karmaşık bir şey, ya. Tek, bütün bir şey değil. Çok Türk arkadaşım var ve onları seviyorum. Türk müziğini seviyorum. Misafirperverlik güzel, sıcak bir şey. Türkiye'ye tekrar gitmeyi çok istiyorum.”

Bendir ve darbuka sanatçısı Nicholas Ragheb da özellikle Arap müziğine ilgisinin olduğunu belirterek şöyle devam etti:
“2007 yılında Türk müziği öğrenmek için bir fırsat buldum ve İstanbul'a gidip bir yıl kaldım. Ben İstanbul'a gider gitmez şehre aşık oldum ve ondan sonra Türk müziğine olan ilgim çok daha fazla arttı. Türk kültürü çok zengin bir kültür. Onunla ilgili şürekli bir şeyler keşfederim ve her alanında bir sürpriz çıkar. Yemek, şiir, müzik, edebiyat ve dans dünyasında harika gelenekleri var. Çok şanslıyım çünkü UT'de Türk kültür hakkında öğrenmem için bir fırsat daha var. Dr. Jeannette Okur, Prof. Sonia Seeman, Bereket Müzik Grubu, Raindrop organizasyonu ve Onur Kaya sayesinde Türk müziği, yemeği, dil ve arkadaş tecrübemi artırıyorum.”

Ses sanatçısı Veronica Toro da, koronun Türkçe telaffuzuna katkısı olacağını düşündüğünden katıldığını vurgulayarak, “Bir de farklı müzik türlerini öğrenmeye ilgim vardı. Şimdi kendimi huzurlu hissediyorum. Bu koroyla birlikte söylemek iyi bir duyguydu. Daha önce Türk kültürü hakkında bilgim yoktu. Kültürünüz çok sıcak ve içten. Ayrıca zengin bir tarihiniz ve leziz yemekleriniz var.” diye konuştu.
Bereket Grubunun yakında Kuzey Afrika projesi var, yani Tunus ve Fas müzikleri yapacaklar. Sonia Seeman “Her dönem Orta Doğu dil ders programları ile çalışıyorum. Önümüzdeki sene Arapça, İbranice ve Farsça dil derslerinden birer koro toplanacak ve bizim konserlere katılacak.” dedikten sonra ekledi:
“Tabii Türk korosu ile beraber devam etmek isterim!”